آسیب شناسی گردشگری روستای ابیانه

روستای ابیانه به عنوان یک روستای منحصر به فرد در ایران، علیرغم داشتن جاذبه های فراوان گردشگری، با موانع و چالشهایی در زمینه گردشگری رو به رو است. مطالعه حاضر با رویکردی تحلیلی به شناسایی آسیب های ناشی از گردشگری در روستای ابیانه، در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، رفتاری، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی از دیدگاه جامعه محلی، پرداخته و محقق با استفاده از مدل باتلر و مدل آسیب شناسی درخت مشکل-درخت راه حل، مشکلات گردشگری روستای ابیانه را مورد بررسی قرار داده است. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. مطالعات کتابخانه ای، پرسشنامه و مصاحبه، ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق می باشد. روایی و پایایی پرسشنامه، با استفاده از آزمون مقایسه دو نسبت و ضریب آلفای کرونباخ، انجام و مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، تعداد 126 خانوار ساکن روستا است که حجم نمونه مورد نیاز، با استفاده از فرمول کوچران، محاسبه گردید و عدد 33/49 به دست آمد که جهت دقت بالاتر، تعداد 60 پرسشنامه توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از طریق آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای دو انجام شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی چوپروف در شاخص های مدیریتی از دیگر شاخصها پایین تر است به این معنی که بیشترین آسیب حاصل از گردشگری، در روستای مورد نظر آسیب های مدیریتی روستا می باشد. این روستا با مسائل و مشکلات عمده ای در زمینه گردشگری مواجه است که نمود های عینی آن را می¬توان توزیع ناعادلانه درآمد، سطح پایین درآمد و اشتغال زایی، افزایش قیمت زمین، ازدحام و شلوغی، رفتار نامناسب گردشگران، نبود امنیت، ناکافی و نامناسب بودن امکانات زیر بنایی روستا، آلودگی و تخریب منابع طبیعی، عدم کیفیت خدمات اطلاع رسانی، عدم استفاده از مشارکت مردم محلی در تصمیم گیری ها و عدم آموزش به جامعه محلی و گردشگران مشاهده کردکه باعث شکل گیری وضعیت نامطلوب و نسبتاٌ ناپایدار کنونی گردیده است.همچنین با تحقیقات انجام شده بر اساس شاخصهای باتلر، محقق به این نکته دست یافت که روستای ابیانه بدون تجربه کردن مرحله توسعه در چرخه حیات گردشگری، وارد مرحله تثبیت و در مواردی وارد مرحله رکود شده است. روستای ابیانه هنوز مرحله نوسازی را تجربه نکرده است و به نظر می رسد با مشاهدات محقق این مکان بسیار نیازمند این مرحله می باشد. توجه به این مهم ضرورت مدیریت اثرات بازدیدکنندگان را به منظور کنترل و تعدیل اثرات سوء گردشگری اجتناب ناپذیر می نماید. در پایان محقق پیشنهادات و راهکارهای مناسب برای به حداقل رساندن تبعات منفی گردشگری روستایی و افزایش اثرات مثبت آن، جهت بالفعل نمودن پتانسیل های بالقوه روستا ارائه نموده است.